Τρίτη 30 Ιουνίου 2009
Θέμα
Η συγκεκριμένη έκταση στο Augsburg είναι μια παλιά στρατιωτική βάση, που σήμερα αποτελεί ένα νεκρό τοπίο με κτίρια-φαντάσματα να στέκονται σε μια ερειπωμένη έκταση. Στόχος για τον μελλοντικό της σχεδιασμό είναι η επούλωση της διακοπής της λειτουργίας που αυτή προκαλεί μέσα στο οικιστικό σύστημα και η ενοποίηση της με το υπόλοιπο αστικό δίκτυο. Οι αρχιτέκτονες έχουν λοιπόν την δυνατότητα να δημιουργήσουν αστική ένταση και ποικιλόμορφη ζωή, είτε στα υπάρχοντα κτίρια, είτε μέσω νέας αρχιτεκτονικής φόρμας.
Ευρύτερη περιοχή και συγκεκριμένη τοποθεσία
Πριν την ανάλυση των τριών προτάσεων, πρέπει να ανα-γνωρίσουμε την ευρύτερη περιοχή του Augsburg, για να μπορέσουμε να κινηθούμε αμφίδρομα από και προς τις προτεινόμενες λύσεις.
Το κέντρο Augsburg, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Βαυαρίας, είναι το ιστορικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο της περιφέρειας με εμπορική ζώνη 600,000 κατοίκων. Ιδρύθηκε 2000 χρόνια πριν, ξεκινώντας ως ρωμαϊκό στρατόπεδο και γνώρισε την ακμή του στους σκοτεινούς χρόνους. Τη μεγάλη του ιστορία μας διηγούνται τα πολλά του μνημεία.
Σήμερα το Augsburg αποτελεί σημαντικό εμπορικό κέντρο και μια πανεπιστημιούπολη μεταμορφώνοντας την εικόνα της πόλης από μια περιφέρεια πρωτογενούς τομέα παραγωγής σε ένα κέντρο υπηρεσιών με παράλληλη οικολογική επάρκεια.
Η τοποθεσία των πρώην στρατιωτικών εγκαταστάσεων βρίσκεται προαστιακά, στο δυτικό τμήμα του Augsburg και καταλαμβάνει έκταση 44 εκταρίων περίπου. Λόγω της προηγούμενης στρατιωτικής χρήσης, ο χώρος είναι λίγο παράταιρος από την γύρω περιοχή. Τρία τμήματα του οικοπέδου προσφέρονται για ανακατασκευή της έκτασης , έχοντας ως απαραίτητη συνθήκη πράσινες ζώνες στο κέντρο τους. Η περιοχή συνδέεται με τραμ βόρεια και με λεωφορειακές γραμμές νότια και ανατολικά.
Το κέντρο Augsburg, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Βαυαρίας, είναι το ιστορικό, πολιτιστικό και οικονομικό κέντρο της περιφέρειας με εμπορική ζώνη 600,000 κατοίκων. Ιδρύθηκε 2000 χρόνια πριν, ξεκινώντας ως ρωμαϊκό στρατόπεδο και γνώρισε την ακμή του στους σκοτεινούς χρόνους. Τη μεγάλη του ιστορία μας διηγούνται τα πολλά του μνημεία.
Σήμερα το Augsburg αποτελεί σημαντικό εμπορικό κέντρο και μια πανεπιστημιούπολη μεταμορφώνοντας την εικόνα της πόλης από μια περιφέρεια πρωτογενούς τομέα παραγωγής σε ένα κέντρο υπηρεσιών με παράλληλη οικολογική επάρκεια.
Η τοποθεσία των πρώην στρατιωτικών εγκαταστάσεων βρίσκεται προαστιακά, στο δυτικό τμήμα του Augsburg και καταλαμβάνει έκταση 44 εκταρίων περίπου. Λόγω της προηγούμενης στρατιωτικής χρήσης, ο χώρος είναι λίγο παράταιρος από την γύρω περιοχή. Τρία τμήματα του οικοπέδου προσφέρονται για ανακατασκευή της έκτασης , έχοντας ως απαραίτητη συνθήκη πράσινες ζώνες στο κέντρο τους. Η περιοχή συνδέεται με τραμ βόρεια και με λεωφορειακές γραμμές νότια και ανατολικά.
Πρόγραμμα
Στόχος του προγράμματος είναι η αναβάθμιση της περιοχής μέσω τις δημιουργίας οικιστικών συνόλων. Η περιοχή του Centerville Nord, που χαρακτηρίζεται από άθικτους δημόσιους χώρους στέγασης, με τυπικό αμερικάνικο στυλ, πρέπει να αναπτυχθεί μέσω πολιτιστικών και κοινωνικών projects, όπως και με τον σχεδιασμό κατοικιών για ηλικιωμένους ανθρώπους. Μεταξύ του Abraxas cultural centre και του σχολείου για κωφάλαλα παιδιά ο δήμος σκοπεύει να βελτιώσει το περιβάλλον της οικιστικής περιοχής. Στην βορειοδυτική περιοχή, αρχιτεκτονικές ρυθμίσεις πρέπει να οδηγούν σε μια ελκυστική οικιστική ζώνη.
Θέματα σχεδιασμού
Λειτουργικότητα: Η ποικιλία της οικιστικής ζωής θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω νέων κτιριολογικών τυπολογιών όπως και μέσω συμπληρωματικών κοινωνικών και πολιτιστικών υπηρεσιών.
Κοινωνικά: Η οικιστική ποικιλία θα πρέπει να καλύπτει όλες τις ανάγκες (π.χ. μικρότερα σπίτια για ζευγάρια, που τα παιδιά τους έχουν φύγει από το σπίτι)
Αντίληψη: Ένα σημαντικό στοιχείο του σχεδιασμού θα αποτελέσει η διάταξη και οργάνωση των ζωνών πρασίνου, που θα διατρέχουν από το νότο στο βορρά όλες τις τμηματικές περιοχές. Αυτός ο χειρισμός είναι ιδιαίτερα καθοριστικός μιας και ανοίγει το θέμα “Ζωή στη φύση σε ένα αστικό περιβάλλον”.
Κοινωνικά: Η οικιστική ποικιλία θα πρέπει να καλύπτει όλες τις ανάγκες (π.χ. μικρότερα σπίτια για ζευγάρια, που τα παιδιά τους έχουν φύγει από το σπίτι)
Αντίληψη: Ένα σημαντικό στοιχείο του σχεδιασμού θα αποτελέσει η διάταξη και οργάνωση των ζωνών πρασίνου, που θα διατρέχουν από το νότο στο βορρά όλες τις τμηματικές περιοχές. Αυτός ο χειρισμός είναι ιδιαίτερα καθοριστικός μιας και ανοίγει το θέμα “Ζωή στη φύση σε ένα αστικό περιβάλλον”.
Ομάδα μελέτης
SOEDER Anjia (D) architect, BARCELOS Ule (Bissau) designer, FRAGSTEIN Michael (D) architect, KRETTEK Carsten (D) architect-urban planner.
Η μελέτη της ομάδας χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις, την αναγνώριση της υπάρχουσας κατάστασης, την ανακαίνιση, την επεξεργασία (με βάση την ομοσπονδιακή έκθεση κηπουρικής που σκοπεύει να φιλοξενήσει εκεί ο δήμος του Augsburg), και την τελειοποίηση. Από το πρώτο κιόλας στάδιο θέτονται οι βάσεις πάνω στις οποίες θα πατήσει η σύνθεση τους.
Φάση 1
Η καλή συγκοινωνιακή σύνδεση της περιοχής με το κέντρο τοποθετεί την περιοχή για τους αρχιτέκτονες σε μια καίρια θέση και τους δίνει την προοπτική της δημιουργίας ενός κέντρου για την υπόλοιπη περιφέρεια. Η έκταση είναι κρατική και η έννοια της ιδιοκτησίας θα απασχολήσει αρκετά την ομάδα. Οι αρχιτέκτονες αναγνωρίζουν στην υπάρχουσα κτιριακή τυπολογία μια ιδιαίτερη ταυτότητα, που κρίνεται ότι πρέπει να διατηρηθεί. Η χωρητική, αλλά και ιστορική ταυτότητα της περιοχής, περιλαμβάνει αρκετή ποικιλομορφία και αυτό το χαρακτηριστικό είναι που κυρίως εκμεταλλεύονται.
Η κτιριακή δομή των στρατοπέδων περιλαμβάνει lofts 80-160 τμ. Οι ευέλικτοι αυτοί χώροι προσφέρουν στην ομάδα νέες ιδέες για εναλλακτική κατοίκηση, χώρους εργασίας και γενικότερους βιώσιμους χώρους. Τα ισόγεια διαμερίσματα έχουν ιδιωτικούς κήπους προς τις ανοιχτές περιοχές.
Η δομή των πρώην στάβλων στο συγκρότημα ( χώροι 100-140 τμ. ) είναι επίσης ευέλικτοι με ισόγειους συνδεόμενους κήπους.
Η κτιριακή δομή των στρατοπέδων περιλαμβάνει lofts 80-160 τμ. Οι ευέλικτοι αυτοί χώροι προσφέρουν στην ομάδα νέες ιδέες για εναλλακτική κατοίκηση, χώρους εργασίας και γενικότερους βιώσιμους χώρους. Τα ισόγεια διαμερίσματα έχουν ιδιωτικούς κήπους προς τις ανοιχτές περιοχές.
Η δομή των πρώην στάβλων στο συγκρότημα ( χώροι 100-140 τμ. ) είναι επίσης ευέλικτοι με ισόγειους συνδεόμενους κήπους.
Στο σχεδιασμό τους δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη χωρητική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής. Αναγνωρίζουν τις πολλαπλές ανάγκες για κατοίκηση (π.χ. διαμερίσματα για ολιγομελής οικογένειες, για ένα άτομο κ.α. ), όμως κυρίαρχο συστατικό της λύσης θα αποτελέσει η υψηλή ανάγκη για εξωτερίκευση της περιοχής και ο διάλογός της με το υπόλοιπο αστικό δίκτυο προς μια κατεύθυνση ενδυνάμωσης και βελτίωσης της, οικονομικά, οικολογικά και κοινωνικά.
Οι κατευθύνσεις των αρχιτεκτονικών ρυθμίσεων που προτείνει η συγκεκριμένη ομάδα είναι η ανέγερση ενός ισχυρού διοικητικού κέντρου και εξέλιξη της ήδη υπάρχουσας διάρθρωσης. Ο διάλογος μεταξύ των χρήσεων επιτρέπει την μετατροπή των κτιρίων του στρατοπεέδου και των πρώην στάβλων σε διαμερίσματα για πώληση. Οι ρυθμίσεις, επίσης, επεξεργάζονται την δημιουργία κήπων μέσω ιδιωτικοποιημένων ζωνών και εσωτερικών δικτύων με τμηματικά, σκόπιμα γκρεμίσματα. Τέλος δημιουργούνται παύσεις-κλειδιά με στόχο την ροή της κίνησης και της λειτουργίας μέσα στην έκταση.
Οι κατευθύνσεις των αρχιτεκτονικών ρυθμίσεων που προτείνει η συγκεκριμένη ομάδα είναι η ανέγερση ενός ισχυρού διοικητικού κέντρου και εξέλιξη της ήδη υπάρχουσας διάρθρωσης. Ο διάλογος μεταξύ των χρήσεων επιτρέπει την μετατροπή των κτιρίων του στρατοπεέδου και των πρώην στάβλων σε διαμερίσματα για πώληση. Οι ρυθμίσεις, επίσης, επεξεργάζονται την δημιουργία κήπων μέσω ιδιωτικοποιημένων ζωνών και εσωτερικών δικτύων με τμηματικά, σκόπιμα γκρεμίσματα. Τέλος δημιουργούνται παύσεις-κλειδιά με στόχο την ροή της κίνησης και της λειτουργίας μέσα στην έκταση.
Φάση 2
Η περιοχή θα διαρθρωθεί εκ νέου μέσω τριών, θεμελιακών στοιχείων που ορίζονται από τους αρχιτέκτονες και θα διαμορφώνουν την εικόνα της περιοχής.
(1) Η αστική επίπλωση
ορίζεται με διαφορετικές φόρμες και λειτουργίες και απλώνεται από τους προστατευμένους χώρους μέχρι τις δημόσιες κινήσεις πρασίνου, που συνδέονται με το νότιο τμήμα της πόλης. Η επίπλωση αποτελεί συνεπώς το ανώτατο όριο της οικοδομικής εξέλιξης. Στη συνέχεια ανεγείρεται στο νότιο τμήμα ένας πολυλειτουργικός τόπος, που λειτουργεί, στη μικροκλίμακα του πρώην στρατοπέδου, ως ένα προστατευτικό φράγμα. Αυτός ο τόπος περιλαμβάνει ταυτόχρονα γέφυρα, γκαράζ, ζώνη ηχομόνωσης, motel, restaurant. Είναι καθοριστικός μιας και αποτελεί την δίοδο απ΄ έξω προς τα μέσα και φιλτράρει την κίνηση στο οικόπεδο. (Χαρακτηριστικό είναι ότι το άνοιγμα αυτό συμπληρώνεται με εισόδους για αυτοκίνητα, ποδηλατοδρόμο αλλά και πεζογέφυρα).
(2) Πεδίο δόμησης
Η υπάρχουσα δόμηση που μέσα στα χρόνια διατήρησε την ταυτότητά της, παίρνει τώρα χρήση και ενισχύεται μέσω της χρηματοδότησης ( π.χ.ιδιωτικές κατοικίες ).Τα ίχνη των αστικών μπλοκ κατοικιών εμφανίζονται εδώ και συμπληρώνονται με ζώνες πρασίνου. Τα συγκροτήματα κατοικιών συνδιαλέγονται με άλλες χρήσεις και ενδιάμεσα τοποθετούνται χώροι κοινόχρηστοι, εντείνοντας την χωρητική, όσο και την κοινωνική, ποικιλομορφία της σύνθεσης.
(3) “Το ράφι”
Έτσι ονομάζει η ομάδα την ιδέα της διαμερισματοποίησης (που θα αναλυθεί παρακάτω), η οποία διαρθρώνεται με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπορεί να υποδέχεται διαφορετικές χωρητικές και κοινωνικές ανάγκες.
Φάση 3
O δήμος του Augsburg είναι υποψήφιος να φιλοξενήσει τα έτη 2012 με 2016 την ομοσπονδιακή έκθεση κηπουρικής και γι’ αυτό προωθεί από τώρα την ανάπτυξη της περιοχής. Μέχρι την έκθεση, η περιοχή μπορεί να αναπλάθεται, ώστε να διαμορφώσει έναν αυτόνομο και σταθερό χαρακτήρα.
Η κεντρική ζώνη πρασίνου, που είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή, περιλαμβάνει ένα πλήρες σύστημα διαδρομών που συμπληρώνεται από τους αρχιτέκτονες στο νότιο τμήμα του οικοπέδου και ενοποιείται με το πολυλειτουργικό κέντρο. Στα πλαϊνά του πάρκου χωροθετούνται ποικίλες λειτουργίες. Βορειοδυτικά αρθρώνεται ένα ιδιωτικό οικιστικό σύνολο με μια κοινόχρηστη πλατεία στο κέντρο του. Τα παλιά κτίρια ενοποιούνται και περιλαμβάνουν και ένα γκαράζ ( απ΄ τη μεριά του πάρκου ) που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τις ανάγκες της έκθεσης. Δυτικά και ανατολικά βρίσκονται οι πρώην στάβλοι που ανακαινίζονται σε διαμερίσματα με αυλές. Οι αίθουσες που δημιουργούνται, μπορούν να αποτελέσουν τμήμα της έκθεσης. Βορειοανατολικά χωροθετούνται αθλητικές εγκαταστάσεις που συνορεύουν με το πάρκο και περιλαμβάνουν τρία γήπεδα τένις, δύο μικρά γήπεδα ποδοσφαίρου (που μετατρέπονται σε ένα μεγάλο). Η γενική διάταξη ταξινομεί νοτιοδυτικά τις κοινωνικές ανεγέρσεις και νοτιοανατολικά τις ποικίλες λειτουργίες.
Η ανάπτυξη ξεκάθαρης δομής στην περιοχή ολοκήρώνεται με έναν σαφή διάλογο μεταξύ δημόσιου ιδιωτικού. Η έκταση περιλαμβάνει ιδιωτικοποιημένες ζώνες κατοικιών που ενοποιούνται και ολοκληρώνονται με κοινόχρηστες περιοχές, πάρκα, μικρούς κήπους.
Η κεντρική ζώνη πρασίνου, που είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή, περιλαμβάνει ένα πλήρες σύστημα διαδρομών που συμπληρώνεται από τους αρχιτέκτονες στο νότιο τμήμα του οικοπέδου και ενοποιείται με το πολυλειτουργικό κέντρο. Στα πλαϊνά του πάρκου χωροθετούνται ποικίλες λειτουργίες. Βορειοδυτικά αρθρώνεται ένα ιδιωτικό οικιστικό σύνολο με μια κοινόχρηστη πλατεία στο κέντρο του. Τα παλιά κτίρια ενοποιούνται και περιλαμβάνουν και ένα γκαράζ ( απ΄ τη μεριά του πάρκου ) που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τις ανάγκες της έκθεσης. Δυτικά και ανατολικά βρίσκονται οι πρώην στάβλοι που ανακαινίζονται σε διαμερίσματα με αυλές. Οι αίθουσες που δημιουργούνται, μπορούν να αποτελέσουν τμήμα της έκθεσης. Βορειοανατολικά χωροθετούνται αθλητικές εγκαταστάσεις που συνορεύουν με το πάρκο και περιλαμβάνουν τρία γήπεδα τένις, δύο μικρά γήπεδα ποδοσφαίρου (που μετατρέπονται σε ένα μεγάλο). Η γενική διάταξη ταξινομεί νοτιοδυτικά τις κοινωνικές ανεγέρσεις και νοτιοανατολικά τις ποικίλες λειτουργίες.
Η ανάπτυξη ξεκάθαρης δομής στην περιοχή ολοκήρώνεται με έναν σαφή διάλογο μεταξύ δημόσιου ιδιωτικού. Η έκταση περιλαμβάνει ιδιωτικοποιημένες ζώνες κατοικιών που ενοποιούνται και ολοκληρώνονται με κοινόχρηστες περιοχές, πάρκα, μικρούς κήπους.
Φάση 4
Το κτιριολογικό πρόγραμμα και ο γενικότερος χειρισμός του χώρου έχει έναν ιδιαίτερα ευέλικτο χαρακτήρα. Μέσω της εύκολης μετατρεψιμότητας των λειτουργιών, μπορούν να φιλοξενηθούν ποικίλες χρήσεις και αυτό δίνει μια διάρκεια στον χώρο ( μιας και έχουν ληφθεί υπόψιν απαιτήσεις των επόμενων 20-25 χρόνων).
Η διάταξη των λειτουργιών και η αρχιτεκτονική ρύθμιση της δημόσιας ζωής παίρνει εδώ απλές και εύκαμπτες ροπές που μπορούν να αντέξουν στο χρόνο.
Το οδικό σύστημα, εσωτερικά και περιφερειακά της περιοχής, έχει αντιμετωπιστεί ως ένα απλό ενοποιητικό σύμπλεγμα. Το δίκτυο των ποδηλατοδρόμων διατρέχει όλη την περιοχή. Το πάρκο αποτελεί την ραχοκοκαλιά της σύνδεσης.
Όμως οι δυνατότητες αναδόμησης δεν σταματούν εδώ. Ο αστικός σχεδιασμός έχει προβλέψει πολλές ανάγκες που πρόκειται να δημιουργηθούν και δίνει το ανοιχτό περιθώριο του DIY (do it yourself). Έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα, ώστε κάθε μεμονωμένο μπλοκ να αντικαθίσταται απλά με ένα μεμονωμένο κτίριο. Η περιοχή προσφέρει, μέσω της στροφής της προς τα έξω, πολλαπλές δυνατότητες, ικανές να σταματήσουν τις προς τα έξω μετακινήσεις, δημιουργώντας έναν ισχυρό πόλο, που καλύπτει τις υπερτοπικές αναζητήσεις για βελτίωση της κοινότητας.
Η διάταξη των λειτουργιών και η αρχιτεκτονική ρύθμιση της δημόσιας ζωής παίρνει εδώ απλές και εύκαμπτες ροπές που μπορούν να αντέξουν στο χρόνο.
Το οδικό σύστημα, εσωτερικά και περιφερειακά της περιοχής, έχει αντιμετωπιστεί ως ένα απλό ενοποιητικό σύμπλεγμα. Το δίκτυο των ποδηλατοδρόμων διατρέχει όλη την περιοχή. Το πάρκο αποτελεί την ραχοκοκαλιά της σύνδεσης.
Όμως οι δυνατότητες αναδόμησης δεν σταματούν εδώ. Ο αστικός σχεδιασμός έχει προβλέψει πολλές ανάγκες που πρόκειται να δημιουργηθούν και δίνει το ανοιχτό περιθώριο του DIY (do it yourself). Έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα, ώστε κάθε μεμονωμένο μπλοκ να αντικαθίσταται απλά με ένα μεμονωμένο κτίριο. Η περιοχή προσφέρει, μέσω της στροφής της προς τα έξω, πολλαπλές δυνατότητες, ικανές να σταματήσουν τις προς τα έξω μετακινήσεις, δημιουργώντας έναν ισχυρό πόλο, που καλύπτει τις υπερτοπικές αναζητήσεις για βελτίωση της κοινότητας.
Τυπολογία κτιρίων
Εξαιτίας της δημογραφικής ανάπτυξης, θα εξελιχθεί ένας κτιριολογικός τύπος, που θα αποτελέσει παράδειγμα για τον κτιριολογικό σχεδιασμό της περιοχής. Ο τύπος αυτός των κτιρίων έρχεται να καλύψει πολλές και διαφορετικές ανάγκες. Αυτό σημαίνει ευελιξία στις χρήσεις, ελε’υθερη κάτοψη με κινούμενα στοιχεία και Ποικιλία στα μεγέθη των διαμερισμάτων ( 22 τμ.- 180 τμ.)
Αυτός ο τρόπος δόμησης έχει κάποια πλεονεκτήματα, όπως ευνοϊκές συνθήκες κατασκευής μέσω έτοιμων στοιχείων, αλλά και την ανάμειξη κοινωνικών ομάδων.
Αυτός ο τρόπος δόμησης έχει κάποια πλεονεκτήματα, όπως ευνοϊκές συνθήκες κατασκευής μέσω έτοιμων στοιχείων, αλλά και την ανάμειξη κοινωνικών ομάδων.
Η δεύτερη τυπολογία που χρησιμοποιεί η ομάδα ονομάζεται “Σπίτι μέσα στο σπίτι”, και αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο ρυθμίζεται η κατακόρυφη, και οριζόντια κίνηση στους κοινόχρηστους χώρους του συγκροτήματος. Ενώ στην πρώτη περίπτωση ένας κεντρικός διάδρομος σε κάθε όροφο διανέμει την κίνηση από και προς τα διαμερίσματα, στην δεύτερη περίπτωση το δίκτυο διακίνησης δημιουργείται ουσιαστικά από μικρούς κοινόχρηστους χώρους, που χωροθετούνται μέσα στους ιδιωτικούς. Τα διαμερίσματα και στην πρώτη τυπολογία και στην δεύτερη είναι μεζονέτες. Στον κάτω όροφο χωροθετούνται το καθιστικό και η κουζίνα ενώ πάνω τα υπνοδωμάτια. Οι γενικές κατόψεις φαίνονται στα παρακάτω σχέδια.
Τέλος, η τρίτη τυπολογία κτιρίων, τα λεγόμενα βασικά κουτιά, διαφέρουν ως προς τις άλλες δύο στο εξής: ενώ στα άλλα δύο παραδείγματα, οι κατοικίες θα μπορούσαν να επεκταθούν στο ισόγειο με μικρές εγκαταστάσεις, τα κουτιά αυτά μπορούν να λειτουργήσουν και ως μικρά εργαστήρια, ατελιέ, ή μικρά καταστήματα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)